ریزش پر مرغ چگونه اتفاق می افتد و درمان چیست؟

پرریزی مرغ، یک اتفاق نگران کننده برای مرغداران است. اما علت چیست و چگونه می‌توان آن را درمان کرد؟ در ادامه این مقاله با بن زا همراه باشید.

نداشتن پر برای مرغ چه عواقبی دارد؟

پرهای مرغ نقش بسیار مهمی در محافظت و عایق بودن بدن دارند. از دست دادن بیش از حد پر باعث می‌شود که احتمال آسیب به گوشت بیشتر شود که منجر به عفونت یا کبودی بافت‌ها خواهد شد. علاوه بر این، از دست دادن بیش از حد پر، می‌تواند منجر به افزایش نیاز به انرژی برای حفظ دمای بدن شود. در نتیجه، پرندگانی که پرریزی بیش از حد دارند، اغلب برای تولید انرژی لازم برای جبران گرمای از دست رفته بدن، نیاز به خوراک بیشتری دارند. این وضعیت همچنین می‌تواند بر ضریب تبدیل خوراک تأثیر منفی بگذارد و هزینه‌های خوراک را افزایش دهد. این شرایط حتی ممکن است باعث فرار مرغ از جفت‌گیری و افزایش تخم‌های بی‌نطفه شود.

چرا جلوگیری از ریزش پر مرغ مهم است؟

جلوگیری از ریزش بیش از حد پرها می‌تواند تأثیر مهمی بر سلامت و سودآوری گله داشته باشد. دلایل ریزش پر مرغ و راه‌های درمان آن به عوامل مختلفی وابسته هستند. در موارد زیادی، پرریزی مرغ‌ها طبیعی بوده و قسمتی از چرخه رشد و تکامل آن‌ها است. با این حال، دلایل دیگری از جمله تغذیه، شرایط نگهداری و… نیز در ریزش پر مرغ نقش دارند.

روند پرریزی مرغ

پرریزی مرغ‌ها از بالاترین قسمت بدن آن‌ها شروع می‌شود. ابتدا سر و گردن، سپس بال و بدن و در نهایت دم مرغ دچار ریزش پر خواهند شد. اگر تغییر رنگ و از دست رفتن طراوت پرها را مشاهده کردید، مشکل را حتما پیگیری کنید؛ زیرا یکی از نشانه‌های شروع ریزش پر است. پس از ریزش پرهای قدیمی، پرهای تازه جای آن‌ها را می‌گیرند.

مقاله پیشنهادی: افزودنی‌های غذای مرغ برای افزایش تولید تخم‌مرغ

علت پرریزی مرغ چیست؟

در صورتی که تمام عوامل نگهداری مرغ را رعایت کرده باشید، تنها علت پرریزی آن به فیزیولوژی حیوان برمی‌گردد. عوامل غیر طبیعی پرریزی، ناشی از مدیریت غیر اصولی مرغداری است. اغلب بیماری‌ها در جوجه‌ها لزوماً باعث از بین رفتن پر نمی‌شوند، اما ریزش پر به دلیل بیماری یا تغذیه نامناسب مرغ است. بنابراین در واقع پرریزی یک علت نیست بلکه یک علامت است.

در بیماری‌هایی مانند آبله مرغان، مارک پوستی، پلیوماویروس، سوءتغذیه و درماتیت مقداری از دست دادن پر را مشاهده خواهید کرد.

مهم‌ترین دلایل ریزش پر مرغ عبارتند از :

• تغذیه ضعیف
• کمبود ویتامین و مواد معدنی (به طور ویژه مواد معدنی کم مصرف)
• بیماری‌های ویروسی
• بیماری قارچی
• شپش یا کنه
• دما و رطوبت نامناسب
• استرس
• بلوغ
• تولک رفتن فصلی
• جفت‌گیری مکرر

برای کسب اطلاعات بیشتر: خوراک دام و طیور چه مواردی را شامل می‌شود؟

تغذیه اشتباه، یکی از دلایل ریزش پر مرغ

پر مرغ‌ها درست شبیه موی انسان، حاوی مقدار زیادی پروتئین است. در صورتی که غذای مرغ، پروتئین کافی داشته باشد، رشد زودرس پرها و سپس پرریزی را به دنبال دارد. از سوی دیگر، عدم وجود پروتئین، انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی در خوراک حیوان نیز باعث ضعیف شدن می‌شود. به همین دلیل شاهد ریزش پرهای مرغ خواهیم بود.

متناسب نبودن میزان آمینو اسیدها (بخصوص سیستئین و متیونین) روی کیفیت پرهای مرغ و سلامتی آن تاثیر می‌گذارد. در صورت عدم توازن این مواد، نه تنها پرها، بلکه بدن مرغ نیز تحت تاثیر قرار گرفته و بیمار می‌شود. در نتیجه عملکرد بدن حیوان دچار اختلال می‌شود.

بیماری ویروسی یکی از دلایل پرریزی مرغ

پرریزی، می‌تواند یکی از نشانه‌های بیماری‌های ویروسی مثل پولیماویریده باشد. بهترین روش تشخیص ابتلای مرغ به این بیماری‌ها، خون‌گیری از پرنده و انجام آزمایش‌های سرولوژیکی است. دلایل ریزش پر مرغ و راه‌های درمان بیماری‌های ویروسی، همچنان تحت مطالعه هستند. این بیماری‌ها علاوه بر ظاهر، بر رشد مرغ نیز اثر می‌گذارند. بیماری‌های مرغ، واگیردار هستند و خیلی سریع سایر مرغ‌ها را درگیر می‌کند.

توجه: برای جلوگیری از بیماری حیوان و ضرر و زیان سنگین، مرغ را به موقع واکسینه کنید.

بیماری‌های قارچی یکی از دلایل ریزش پر مرغ

خارش پوست، یکی از عوارض بیماری‌های قارچی و باکتریایی مثل سودوموناس یا استافیلوکوک در پرندگان است. سایر بیماری‌های قارچی شایع در پرندگان، آسپرژیلوس و کاندیدیاز هستند.

مرغ پس از ابتلا به این بیماری‌ها، شروع به خود زنی و کندن پرهای خود می‌کند. راه تشخیص این بیماری‌ها، تراشیدن پوست مرغ بیمار و کشت آن در محیط آزمایشگاهی است.

شپش از جمله دلایل ریزش پر مرغ

یکی از مهم‌ترین چیزهایی که باید در نظر داشته باشید، نظافت محیط زندگی مرغ است. وجود فضولات در محل زندگی مرغ، باعث جمع شدن جوندگان، حشرات موذی و در نتیجه حمله شپش‌ها می‌شود.

در صورت عدم رعایت بهداشت مرغداری، شپش زدن مرغ‌ها دور از انتظار نیست. شپش‌ها برای زنده ماندن به کراتین پرهای مرغ احتیاج دارند. به همین دلیل به ساقه و ریشه پرهای مرغ حمله می‌کنند. در نهایت پرها ضعیف شده و پس از مدت کوتاهی از بدن مرغ، جدا می‌شوند.

مناسب نبودن دمای محیط و ریختن پر مرغ

بخشی از دلایل ریزش پر مرغ و راه‌های درمان آن، به آسایش حیوان مربوط می‌شود. برخی معتقد هستند که پرریزی مرغ می‌تواند به دلیل استرس باشد. به ریزش موی انسان در اثر اضطراب توجه کنید. پر مرغ، به موی انسان شباهت دارد و یک بافت مرده بدن پرنده به حساب می‌آید. دمای محیط، گردش هوای کافی و تمیزی محل زندگی از استرس مرغ کم می‌کند.

توجه: پرریزی استرسی، دوره درمان طولانی‌تری نسبت به حالت طبیعی دارد. پیشگیری، بهترین راه برای درمان این بیماری است.

بلوغ جوجه مرغ و ریزش پر

بخشی از دلایل پرریزی مرغ کاملا طبیعی هستند. جوجه مرغ‌ها پرهای نازک و ظریفی دارند. در زمان بلوغ، پرهای آن‌ها شروع به ریزش می‌کند و جای خود را به پرهای قوی‌تر می‌دهند. همچنین مرغ‌هایی که یک سال از تخم‌گذاری آن‌ها گذشته نیز به دلیل رشد و تکامل، دچار پرریزی می‌شوند. در این شرایط اصلا نگران نشوید، مرغ‌های شما کاملا سالم هستند.

پرریزی فصلی (تولک رفتن) و ریزش طبیعی پر مرغ

پرریزی فصلی، از جمله دلایل ریزش طبیعی پر مرغ به حساب می‌آید. پرریزی فصلی بیشتر در مرغ‌هایی که در فضای باز نگهداری می‌شوند، در فصل زمستان اتفاق می‌افتد. در این زمان، مرغ به طور طبیعی دچار پرریزی می‌شود تا پرهایی جدید و با کیفیت از او محافظت کنند. این مورد در پرورش مرغ صنعتی به وسیله افزایش طول مدت روشنایی روزانه به 14 ساعت، کنترل می‌شود.

جفت‌گیری مکرر مرغ و ریزش پر

جفت‌گیری مکرر مرغ نیز باعث پرریزی آن می‌شود. در این شرایط، مرغ از ناحیه سر و گردن کچل شده و پرهای خود را از دست می‌دهد. پس از پایان دوره جفت گیری، پرها مجددا رشد کرده و مشکلی به وجود نمی‌آید.

چطور دلیل ریزش پر مرغ را تشخیص دهیم؟

اگر مرغ در زمان ریزش پر فاقد نشانه‌هایی همچون کم‌اشتهایی، اسهال، پرهای کثیف یا ژولیده، التهاب یا زخم بر روی پوست، مشکلات تنفسی و… مشاهده شود، پرریزی او طبیعی است. در غیر اینصورت مرغ یا دچار انگل شده یا اینکه درگیر بیماری است.

پرریزی طبیعی مرغ چه زمانی شروع می‌شود و چقدر طول می‌کشد؟

این فرایند در سن ۸ تا ۹ ماهگی مرغ‌ها شروع می‌شود. هرچه نژاد یک مرغ قوی‌تر باشد، دیرتر دوره پرریزی خود را آغاز می‌کند. بهترین مرغ‌های تخم‌گذار در ۱۵ ماهگی دچار ریزش پر می‌شوند.

درمان ریزش پر در مرغ‌ها (قدم اول)

در اغلب مرغداری‌ها، خیلی سریع حیوان بیمار را از سایرین جدا می‌کنند. دلیل این کار، حساسیت بالای مرغ و سرعت گسترش بیماری در محیط مرغداری است.

برای شناسایی دقیق دلایل پرریزی مرغ‌ها، با یک کارشناس و متخصص طیور مشورت کنید. فراموش نکنید که تا قبل از انجام آزمایشات دامپزشکی، امکان تشخیص قطعی بیماری یا سایر دلایل پرریزی وجود ندارد.

روش‌های درمان پرریزی مرغ

در ادامه، به روش‌های رفع بیماری و کاهش دوره پرریزی این پرنده اشاره می‌کنیم.

بهبود تغذیه مرغ

تغذیه یکی از مهم‌ترین دلایل ریزش پر مرغ است. افزودن «متیونین» یا «متیونین صنعتی ( دی ال متیونین)» به خوراک مرغ، تغذیه آن را تقویت کرده و پرریزی را کاهش می‌دهد. توجه به تامین حداکثری مواد معدنی کم مصرف نظیر مس و روی به ماندگاری و تقویت ریشه پر کمک می‌کند. عده‌ای تصور می‌کنند که اضافه کردن بیش از حد غلات، می‌تواند ریزش پر را کنترل کند. در حالی که غلات به تنهایی نمی‌توانند کمبود آمینو اسیدها را جبران کنند و باید در کنار تغذیه مناسب، از مکمل‌های نسل جدید مانند بن زا چیکن در تغذیه مرغ استفاده کرد.

از بین بردن شپش‌ها

برای از بین بردن شپش‌ها، باید از محلول‌های آفت‌کش مخصوص مرغداری‌ها استفاده کنید. این محلول‌ها در سالن و محل زندگی مرغ‌ها اسپری می‌شوند. پس از گذشت ۲ تا ۳ هفته، مجددا باید اسپری انجام شود. به این ترتیب تمام شپش‌ها، انگل‌ها و قارچ‌های مرغ از بین می‌روند.

آفت‌کش برای از بین بردن شپش مرغ

آفت‌کش‌های مختلفی در بازار موجود هستند. باید پیش از استفاده از هر آفت‌کشی، موارد مصرف آن را بررسی کنید تا بهترین محلول را انتخاب نمایید. انتخاب آفت‌کش اشتباه، نه تنها پرریزی مرغ را کنترل نمی‌کند بلکه بیماری‌های دیگری را به وجود می‌آورد.

واکسینه کردن مرغ

بهترین راهکار برای درمان بیماری‌های ویروسی و قارچی، پیشگیری کردن از بیماری است. به کمک یک دامپزشک، زمان تزریق واکسن‌های مورد نیاز مرغ را مشخص کنید. به یاد داشته باشید که چشم پوشی از واکسیناسیون حیوانات، باعث بیماری و از بین رفتن آن‌ها می‌شود.

جلوگیری از پرریزی مرغ  با مصرف بن زا چیکن

استفاده از مکمل کیلاته معدنی بن­زا چیکن باعث افزایش رشد پر و ماندگاری و استحکام آ‌ن‌ها می‌شود. بن‌زا چیکن، یک محصول تولید شده بر اساس فناوری کیلات‌های پیشرفته برای طیور است. بسیاری از مصرف کنندگان این مکمل، یکی از دلایل رضایت از بن‌زا چیکن را حفظ پوشش پرنده اعلام کرده‌اند.

جالب است بدانید سهم مواد معدنی کیلاته در صفات حیاتی مانند سرعت پردرآوری و ماندگاری پر و زیبایی آن در طیور بخصوص مرغ‌های تخم‌گذار و مرغ مادر به اثبات رسیده است. وقتی مواد معدنی مانند مس، منگنز و روی در قالب ساختارهای پیشرفته و کارامد در خوراک استفاده می‌شود، بدن مرغ قادر می‌شود تا از پتانسیل ژنتیکی خود استفاده کند و بهترین عملکرد را نشان دهد.

مزایای مکمل کیلاته معدنی بن‌زا چیکن برای مرغ

مزایای مکمل کیلاته معدنی بن‌زا چیکن به بهبود سلامت پرنده محدود نمی‌شود. این مکمل همچنین حفظ تعادل و زیست فراهمی بیشتر مواد معدنی کمیاب را به همراه دارد. «مکمل غذای مرغ بن‌زا چیکن» به طور موثر و هوشمند، مواد معدنی ضروری را به بدن پرنده می‌رساند و با بهبود متابولیسم، منجر به تولید پرندگان سالم‌تر، بازدهی بهتر و در نهایت سود بیشتر می‌شود.

منبع