روش های پیشگیری، مبارزه و درمان کنه واروا

واروآ در هر کشوری که منتشر شده بر صنعت زنبورداری تأثیر منفی گذاشته است. این آفت ظرف مدت کوتاهی کل یک زنبورستان و حتی زنبورستان های اطراف را می تواند نابود کند. بنابراین، درمان کنه واروا در زنبورداری بسیار حائز اهمیت است. در بیشتر موارد زنبوردارن می گویند بدون درمان شیمیایی قادر به کنترل این آفت نیستند. اما درمان شیمیایی،  طول دوره زندگی کلنی را کاهش می دهد و این روش ها به طور کلی مبتنی بر افزایش سمیت برخی از مواد برای کنه های واروآ در مقایسه با زنبورهای عسل است. با این حال، از آنجایی که هر دو گونه متعلق به بندپایان هستند، از نظر متابولیسم مشابه هستند. این بدان معناست که موادی که روی کنه های واروآ استفاده می شود برای زنبور عسل نیز سمی است. با این حال، چون جثه زنبور عسل بسیار بزرگ تر است تاثیر آن روی زنبور عسل کمتر می باشد. ولی با توجه به همین مورد زمانی که تخم ریزی در کندو وجود دارد احتمال آسیب رسیدن به لاروها زیاد میشود.

از سویی دیگر محققان کشورهای دیگر گزارش کردند که اگر کلنی های آلوده به کنه واروا به طور سیستماتیک (درونی) درمان نشوند، پس از 1 الی 4 سال می میرند، اگرچه گاهی اوقات ممکن است این روند سریع تر باشد و میتواند در عرض چند ماه اتفاق افتد، به خصوص اگر کندوهای کناری در حال نابودی باشند.

از زمانی که واروآ در کلنی های آپیس ملیفرا ظاهر شد، زنبورداران مجبور به استفاده منظم از کنه کش ها برای تحت کنترل نگه داشتن جمعیت واروا شدند. در طول 10 سال گذشته، مقاومت واروا در برابر کنه کش های مصنوعی به شدت افزایش یافته است، که نیازمند یک استراتژی جدید برای مبارزه با آن، از جمله توسعه داروهای دامپزشکی جدید و استفاده از یک برنامه منظم برای کنترل این آفت است.

روش درمان کنه واروا در کشورهای مختلف

در حال حاضر، تنها آفت‌کش مجاز در هاوایی برای درمان کنه‌های واروآ، آپیستان است. در ایتالیا نیز، اقدامات بیوتکنیکی، مانند تله نر و  یا حبس ملکه ، در حال گسترش است. زیرا تلفات بالای زمستان در سال های اخیر گزارش از ناکارآمدی برخی از درمان های شیمیایی مرسوم برای کنترل واروآ داده است.

زنبورداران اروپای شرقی برای اولین بار در دهه 1970 روش گرمایشی را مورد استفاده قرار دادند که بعدها به یک روش جهانی تبدیل شد. در این روش، قاب‌های کندو تا حداقل 104 درجه فارنهایت (40 درجه سانتی‌گراد) برای چند ساعت در یک زمان گرم می‌شوند، که باعث می‌شود کنه‌ها از زنبورها خارج شوند. هنگامی که این روش با روش قرار دادن توری در کف کندو (به منظور جلوگیری از بازگشت کنه های ریخته شده به بدن زنبورها) ترکیب شود، می تواند جمعیت واروا را به اندازه کافی کنترل کند و به بقای کلنی کمک کند.

بهترین روش درمان کنه واروا چیست؟

واقعیت این است که پاسخ به این سوال کمی دشوار است و نمی توان یک روش مشخص و عام را برای کنترل و درمان این آفت پیشنهاد کرد.

فصل و شرایط محیطی منطقه، تعداد کندوها، میزان آلودگی، داروهای در دسترس و سایر پارامترها در تصمیم برای کنترل و درمان بسیار موثر است. جدا از موارد مربوط به زنبورستان شخص زنبوردار هم بسیار مهم است. مثلا آیا تجربه استفاده از داروهای تدخینی را دارد ؟ آیا اولین بار است که میخواهد درمان کند؟ کار کردن با دستگاه تصعید را بلد است؟ همه ی این موارد در تصمیم گیری برای برنامه درمانی موثر است. فراموش نکنید همیشه پیشگیری بهترین راه حل می باشد.

هموراه میزان آلودگی به کنه واروا را بدانید و مراقب باشید این آفت گسترش نیابد. با شروع فصل بهار و تخم ریزی واروا هم شروع به تولید مثل و افزایش جمعیت خود میکند در همان ابتدای بهار باید میزان آلودگی را سنجید و در صورت آلودگی اقدام به درمان کرد. می توانید از روش های مثل استفاده از پودر شکر برای سنجش میزان آلودگی استفاده کنید. در حال حاضر مدیریت تلفیقی یا ترکیبی بهترین روش درمانی برای کنترل و حذف این آفت می باشد.

مدیرت تلفیقی یا IPM جهت درمان کنه زنبورعسل

منظور از روش ترکیبی یعنی استفاده از روش های مختلف برای درمان این آفت است. با استفاده از روش های طبیعی میتوان تا حد زیادی جلوی پیشرفت آین آفت را گرفت مثلا در ابتدای بهار حذف اولین قاب تخم ریزی شده تعداد بسیار زیادی از کنه ها را حذف میکند.

استفاده از قاب های نربافت (تله نر) هم با توجه به علاقه بیشتر کنه ها به لارو نر نیز می تواند در کنترل مکانیکی این آفت بسیار موثر عمل کند. اما کنترل مکانیکی گاهی اوقات کافی نیست و ممکن است شما به درمان شیمیای هم نیاز پیدا کنید. استفاده از این داروها را بهتر است به زمانی که تخم ریزی وجود ندارد یا کم است مثلا به فصل پاییز موکول کنید. اما اینکه چه میزان آلودگی نیاز به درمان شیمیایی دارد به شرایط زنبورداری و منطقه و توصیه دامپزشکان و کارشناسان منطقه بستگی دارد. ولی در بیشتر موارد آلودگی بالای دو درصد نیاز به درمان دارد.

واروا چگونه بر متابولیسم اثر میکند؟

متابولیسم (سوخت و ساز)، فرآیندی است که طی آن سلول های بدن مواد غذایی را به انرژی تبدیل می کنند و این انرژی، اساس انجام عملکردهای مختلف نظیر تولید مثل، رشد، فعالیت سیستم ایمنی و… می باشد.

واروا با تغذیه از همولنف زنبور عسل چه در دوره ی لاروی و چه در زنبور عسل بالغ باعث کاهش پروتئین همولنف بدن زنبور عسل می شود. برای سوخت و ساز و تولید انرژی که در راستای آن فعالیت های فیزیولوژیکی بدن زنبور عسل رخ میدهد نیاز به آنزیم و مواد پروتئینی است. با کاهش میزان پروتیئن همولنف چرخه سوخت و ساز از حالت تعادل خود خارج می شود و انرژی لازم برای عملکرد های مختلف به حد نصاب تولید نمی شود. همان طور که قبلا ذکر شد در راستای این پروسه شاهد زنبورهایی با طول عمر کوتاه تر، بال هایی تغییر شکل یافته ، شکم ورم کرده و… خواهیم بود.

آیا بن زابی بر کنترل واروا اثر می گذارد؟

یکی از ابزارهای مدیریت تلفیقی تقویت سیستم ایمنی زنبور عسل می باشد. که با افزایش رفتار بهداشتی منجر به مقاومت بیشتر زنبورها نسبت به کنه واروا می شود. طبق تحقیقات صورت گرفته بن‌زا‌‌بی با تنظیم میزان آنزیم فنیل اکسیداز و هموسیت همولنف زنبور عسل موجب تقویت سیستم ایمنی زنبور عسل می شود. از سویی دیگر تغذیه واروا از همولنف زنبور عسل موجب کاهش آنزیم و پروتئین های همولنف زنبور عسل میشود.

بن‌زا بی با جبران این کاهش موجب متعادل کردن سوخت ساز می شود و انرژی لازم را برای فعالیت های فیزیولوژیکی تامین می کند. بررسی های انجام شده نشان میدهد که مصرف این افزودنی موجب جلوگیری از گسترش آلودگی ناشی از کنه واروآ می شود.

مشاهده محصول

با توجه به بیولوژی میزبان و انگل، روش های درمانی متفاوتی در طول سال مورد نیاز است. یک برنامه مدون و منظم در طول سال داشته باشید: می توان برای کاهش جمعیت واروا در ماه های بهار و تابستان از روش های بیوتکنیکی مانند حذف نوزادان زنبورهای نر از طریق استفاده از شان های به دام انداختن، اسید فرمیک یا تیمول استفاده کرد دقت کنید زمانی که تخم ریزی وجود دارد باید از داروهای استفاده کنید که تاثیر منفی رو نوزادان نداشته باشد. در طول ماه های پاییز و زمستان، کلنی های زنبور عسل را می توان با اسید لاکتیک یا اسید اگزالیک درمان کرد . اسید لاکتیک فقط برای زنبورستان های کوچک کاربرد دارد. درمان پاییزی زنبورستان های بزرگ بر اساس استفاده از اسید اگزالیک است. این ماده طیف گسترده ای از روش های کاربردی ممکن را در زمان مناسب برای سال فراهم می کند. اسید اگزالیک از اواخر قرن بیستم به عنوان داروی موثر بر واروا شناخته شده است .

درمان ناکافی یا دیرهنگام منجر به کشتن کنه‌ها می‌شود، اما بار ویروس برای چندین هفته بالا باقی می‌ماند و اثرات مضری بر جمعیت زنبور عسل دارد.  در پایان این نکته را هرگز فراموش نکنید تنها در صورتی این روش ها موثر خواهد بود که فاصله استاندارد بین زنبورستان ها رعایت شود و شرایط منطقه ای را در نظر گرفته شود.